SPRİNKLERLİ SİSTEMLER

Son zamanlarda en yaygın olarak kullanılan sulu söndürme sistemlerinden biridir. İstatistikî incelemelere göre otomatik sprinkler sistemine sahip olan binalarda çıkan yangınların % 95 ’i daha başlangıç aşamasında sönmüştür.

Bu sistem yangın çıktığında kendiliğinden devreye giren ve alevlerin üzerine su sıkarak yangını söndüren veya yayılmasını önleyen sistemdir.Islak borulu sprinkler sistemi, boruların içerisinde suyun her an akmaya hazır olarak beklediği sistem türüdür. Bu sistemde su akışı hemen olacağından zaman kaybı yaşanmaz.

Yangın meydana geldiğinde açığa çıkan ısıyla birlikte sprinklerin açılmasına ve suyun püskürtülmesini sağlar. Bu esnada ıslak sprinkler valf klapesi açılır ve sistem devamlı basınçlı su ile beslenir.

Bir kısım sprinkler ısıya duyarlı cıva ile çalışır. Cam tüp içerisinde bulunan cıva çevreden aldığı ısı ile genleşir ve cam tüpün kırılmasına yol açar. Tüpün kırılması ile suyolu açılır ve yangının üzerine yoğun su damlacıkları dağılarak yangının sönmesini sağlar. Bir kısım sprinkler ise mekanik olarak çalışır. Belirli sıcaklıkta eriyebilen gerdirme parçasının erimesi sonunda suyolu açılır ve yangın üzerine su damlacıklarının dağılmasıyla yangını söndürür.




YANGIN DOLAPLI SİSTEMLER: 

Elle çalıştırılan yangın tesisatlarında yangın dolapları kullanılır. Yangın dolabı en az 600x700x160 mm ebatlarındadır. İçinde bir yangın musluğu (Köşeli vana), 10 kgf/cm2 basınca dayanabilen keten hortum veya kauçuk esaslı lastik hortum, hortumun ucuna bağlanmış fıskiyesi (Lans) bulunan bir dolaptır. Hortum musluğa ve fıskiyeye sıkıca bağlanır. Hortum dolap içerisindeki bir makaraya düzgün olarak sarılmış olabileceği gibi raf raf ya da rafların üzerine katlanmış olarak da konabilir. Burada önemli olan bir yangın anında fıskiye elle musluk açıldıktan sonra yangına koşulduğunda hortumun dolaşmadan açılabilmesidir. Hortumun boyu 10-30 m arasında değişebilir.

Fıskiye (Lans) genellikle alüminyum alaşımlardan yapılır ve 25, 50, 65 mm anma çaplarında olur. Yangın dolapları mümkün olduğu kadar koridor çıkışı ve merdiven sahanlığı yakınına, kolayca görülebilecek ve ulaşabilecek şekilde yerleştirilmelidir. 

Lans kontrollü dolaplarda hortumlar sürekli su ile dolu olduğundan kullanma bakımından daha kolaydır. Yuvarlak tip kauçuk esaslı hortumların ucunda bulunan lans açılarak yangına hemen müdahale edilir. Eğitilmiş personelin bulunmadığı yerler için çok uygundur. Son zamanlarda kolay ve çabuk kullanılabilirliği nedeniyle 1” çapındaki kauçuk hortumlu yangın dolapları tercih edilmektedir.




HİDRANTLI TESİSATLAR

İtfaiyenin bağlantı yapması için bırakılan ağızlara yangın hidrantı denir. Bina dışına yerleştirilen hidrantlardan yangın anında, itfaiye araçlarına su ikmali yapılır veya hortum serilerek doğrudan yangına müdahale edilir. Şehir suyu şebekesine veya büyük işletmelerde yangın pompası ile su depolarına bağlanır. Yapıların yangından korunmasında, ilk müdahalede söndürülemeyen yangınlara dışarıdan müdahale edebilmek için mümkün olduğunca yapının veya binanın tüm çevresini kapsayacak şekilde tesis edilecek hidrant sistemi bünyesinde yerleştirilecek hidrantlar, itfaiye ve araçlarının kolay yanaşabileceği ve bağlantı yapabileceği şekilde düzenlenmelidir.

Hidrantlar arası uzaklık çok riskli bölgelerde 50 m, riskli bölgelerde 100 m, orta riskli bölgelerde 125 m ve az riskli bölgelerde 150 m alınmalıdır.